De Nieuwe Blauwe Zak
Fundament voor de Belgische circulaire economie
Dankzij de Nieuwe Blauwe Zak zamelden we in 2022 bijna 23 kilo PMD per inwoner per jaar in. Daarmee komt de PMD-inzameling nu echt op kruissnelheid. Achter de schermen draaien de vijf nieuwe sorteercentra en de eerste geavanceerde recyclage-installaties inmiddels op volle toeren.
Eenvoudig en toegankelijk voor iedereen
De blauwe zak mag gerust het fundament genoemd worden voor het succes van de verpakkingsrecyclage in België. De huis-aan-huisinzameling van PMD maakt het systeem eenvoudig en toegankelijk voor iedereen en stond van bij het begin garant voor een maximale captatie van de verpakkingen. Door de inhoud uit te breiden naar alle plastic verpakkingen – en niet enkel de flessen en flacons – brengen we vandaag 90.000 ton aan extra verpakkingen in de circulaire economie.
Doelstelling nu al behaald
De Nieuwe Blauwe Zak heeft zijn eerste volledig operationele jaar achter de rug. Eind 2021 schakelde de laatste intercommunale over naar de Nieuwe Blauwe Zak, waardoor we op basis van de inzamelresultaten van 2022 een duidelijk zicht krijgen op het effectieve rendement. En dat ligt perfect in de lijn van de verwachtingen. In het eerste jaar halen we al de resultaten die we voor ogen hadden, met een gemiddelde van bijna 23 kilo per inwoner per jaar. We verwachten dat deze resultaten de komende jaren nog verder zullen verbeteren naarmate de laatste sorteertwijfels bij de burger verdwijnen.
Verder uitbreiden is de boodschap
Het uitstekende rendement van de Nieuwe Blauwe Zak betekent echter niet dat we op onze lauweren rusten. Het was altijd al de bedoeling om de inhoud van de blauwe zak verder uit te breiden naarmate er nieuwe duurzame recyclageoplossingen komen voor bepaalde producten of verpakkingen. Sinds begin 2022 zijn bijvoorbeeld alle spuitbussen toegelaten, tenzij ze tot de categorie van Klein Gevaarlijk Afval behoren. Op 1 januari 2023 kwamen daar ook de aluminium en plastic capsules voor koffie en andere dranken bij. We verwachten dat we dankzij die capsules nog eens 4.500 ton extra materiaal zullen inzamelen. Ook in de komende jaren blijft de blauwe zak openstaan voor verdere uitbreidingen.
Een boost voor de Belgische circulaire economie
De uitbreiding van de blauwe zak heeft een enorme boost gegeven aan de circulaire economie in ons land. Zo werd er geïnvesteerd in vijf gloednieuwe sorteercentra, die intussen allemaal up-and-running zijn. Maar we gingen ook op zoek naar lokale recyclagecapaciteit. Met resultaat: in 2022 openden nog eens twee geavanceerde recyclage-installaties de deuren.
Laatste sorteercentrum opgestart
De inhoud van de blauwe zak wordt gesorteerd in vijf nieuwe sorteercentra, die over heel België verspreid staan. Die lokale verwerking, dicht bij huis, zorgt ervoor dat de ingezamelde PMD-zakken geen lange afstanden hoeven af te leggen. De sorteercentra maken gebruik van de nieuwste technologieën om de ingezamelde verpakkingen uit te sorteren in zestien homogene materiaalstromen. Vier van de vijf sorteercentra waren eind 2021 al volledig operationeel: Indaver (Willebroek), Prezero (Evergem), Valtris (Couillet) en Val’Up (Ghlin). Begin 2023 ging ook het vijfde en laatste sorteercentrum, dat van Sitel in Engis, definitief van start. Tenslotte hebben we ook een structurele samenwerking met het sorteercentrum van Vanheede Environment Group in Rumbeke om supplementaire volumes te kunnen sorteren.
Ingebouwde flexibiliteit werpt vruchten af
Bij het ontwerp van de sorteercentra is de nodige flexibiliteit ingebouwd om de sorteerprocessen steeds verder te verfijnen. Dat bleek alvast een goede zet. Initieel werd de inhoud van de blauwe zak uitgesorteerd in veertien stromen. Daar kwamen het afgelopen jaar nog eens twee stromen bij. Zo worden ondoorzichtige, opake PET-verpakkingen sinds begin 2023 als een aparte stroom uitgesorteerd, naast de ongekleurde, blauwe en gekleurde PET-flessen. Voor de drankencapsules – die sinds begin 2023 bij PMD mogen – werd een extra wervelstroomscheiding geïmplementeerd waarmee we ook kleine aluminium verpakkingen kunnen capteren.
Nieuwe recyclagecapaciteit in aanbouw
Voor de verdere recyclage van de verpakkingen kiezen we zoveel mogelijk voor lokale verwerkingscapaciteit. In totaal zullen vijf nieuwe recyclage-installaties gebouwd worden voor de recyclage van plastic materiaalstromen uit de blauwe zak.
Ecoo in Houthalen-Helchteren investeerde in 2020 al in een extra recyclagelijn voor gemengde plastics en gemengde folies. In juni 2022 opende Ecoo Beringen een ultramoderne installatie voor de recyclage van polyethyleen folie, met een jaarlijkse capaciteit van 42.000 ton verpakkingsmateriaal. Het gerecycleerde materiaal wordt gebruikt voor de productie van nieuwe folies en zakjes.
Begin 2022 volgde de aankondiging van MOPET, een recyclagefabriek die in Neufchâteau gebouwd wordt door het Nederlandse bedrijf Morssinkhof Rymoplast Groep. Die focust op complexe verpakkingen uit PET. Tegen eind 2024 zullen er jaarlijks 10.500 ton PET-schaaltjes en 17.500 ton PET-flessen gerecycleerd worden, voornamelijk als grondstof voor nieuwe schaaltjes en flessen.
Inauguratie Ecoo Beringen - Wim Van Den Bossche, CEO van Ecoo group, Ludo Kelchtermans, CEO van Nuhma; Koen Verhaert van Ecoo group; Wim Geens, Managing Director van Fost Plus
Eind 2022 ging Filao in Charleroi van start met de bottle-to-bottle recyclage van PET-flessen. Het gaat om een uniek en volledig circulair project, waarbij PET-flessen die we bij Belgische gezinnen inzamelen, gerecycleerd worden tot grondstof voor nieuwe flessen die op hun beurt opnieuw bestemd zijn voor de Belgische markt. De installatie is het resultaat van een samenwerking tussen afvalverwerkend bedrijf Veolia en Sources ALMA, Belgisch marktleider in gebotteld water. Eens volledig operationeel, zal de fabriek jaarlijks 40.000 ton PET recycleren.
Tot slot werd begin 2023 het contract toegekend voor het vijfde en laatste recyclagecentrum, dat door Morssinkhof Rymoplast gebouwd wordt in Lommel en onder meer verpakkingen van polypropyleen en polyethyleen zal recycleren.
Binnenkort recycleren we ook je botervlootjes en shampooflessen in België
Morssinkhof Rymoplast bouwt in Lommel een nieuwe recyclagefabriek voor plastic verpakkingen uit de blauwe zak. De fabriek zal operationeel zijn in oktober 2024 en zal onder meer verpakkingen van polypropyleen (zoals botervlootjes en bakjes van kant-en-klare maaltijden) en polyethyleen (zoals flessen en flacons voor shampoo en melk) recycleren.